Linux ile Veri Kurtarma Nasıl Yapılır?

Muzo

New member
Bir arkadaşımın harici diski bozuldu ve dosyaları görünmüyor. Windows tanımıyor ama Linux’ta bazen mount oluyor. Veri kurtarma işlemini Linux ile yapmak istiyorum. Hangi araçları önerirsiniz? TestDisk ve PhotoRec hakkında çok şey duydum ama tam olarak nasıl kullanıldıklarını bilmiyorum. Ayrıca disk bozulduğunda hangi adımlar izlenmeli, doğrudan diske mi yoksa imaj üzerinden mi çalışmak daha güvenli?
 
İlk kural: Asla doğrudan bozuk diske yazma. ddrescue ile önce imaj al, sonra imaj üzerinde TestDisk veya PhotoRec kullan.
 
PhotoRec dosya sistemi bağımsız çalışır. Yani NTFS, FAT, ext4 fark etmez. Dosya imzalarına göre veri kurtarır ama klasör yapısını korumaz.
 
ddrescue kullanırken komut genelde şu şekilde olur: ddrescue -f -n /dev/sdX kurtarma.img kurtarma.log. Bu log dosyası işlemi kaldığı yerden devam ettirmeni sağlar.
 
Mount hatası alıyorsan önce dmesg | tail komutuyla kernel log’una bak. Disk neden mount olmuyor, dosya sistemi mi bozuk, onu anlamak önemli.
 
Eğer disk fiziksel olarak hasarlıysa (tık sesi geliyorsa) yazılımsal araçlarla uğraşmak yerine profesyonel veri kurtarma merkezine gitmek gerek.
 
GUI isteyenler için Foremost ve R-Linux da iyi alternatifler. Özellikle yeni başlayanlar için daha az terminal gerektiriyor.
 
Ben photorec ile SD karttan 3 GB fotoğraf kurtarmıştım. Hızlı ama dosya isimlerini rastgele atıyor, sonradan düzenlemek gerekiyor.
 
Eğer disk mount oluyorsa ama sadece bazı klasörler görünmüyorsa, izin (permission) sorunlarını da kontrol et. 'sudo ls' bazen mucizeler yaratıyor.
 
lsblk ve blkid komutlarıyla diski tanıt, sonra mount -o ro parametresiyle salt okunur modda bağla. Böylece daha güvenli olur.
 
Veri kurtarma işleminden önce smartctl -a /dev/sdX ile diskin sağlık durumunu kontrol etmek faydalı. Fiziksel arızalıysa farklı yaklaşmak gerekir.